Dẫu cuộc đời khép lại ở tuổi 35 nhưng cố Tổng Bí thư Hà Huy Tập đã có những tháng ngày hoạt động cách mạng sôi nổi và vinh quang. Tổng Bí thư Hà Huy Tập không chỉ là một chiến sĩ cộng sản kiên cường, một người lãnh đạo tận tụy, năng động, một nhà lý luận xuất sắc của Đảng, mà còn là một người thầy bản lĩnh, tận tâm, tận lực gieo mầm cách mạng cho bao thế hệ học sinh (HS) và tầng lớp cần lao.
Thuở nhỏ, đồng chí Hà Huy Tập đã được sự dạy dỗ của cha - một nhà nho nghèo từng đỗ cử nhân nhưng trước cảnh nước mất, nhà tan, không ra làm quan mà ở nhà dạy học và bốc thuốc chữa bệnh cho dân làng. Tư tưởng Nho học và lối sống thanh bạch của người cha, tấm lòng nhân hậu, bao dung của người mẹ cùng lòng căm thù sự tàn bạo của thực dân… góp phần hình thành, hun đúc trong Hà Huy Tập một nhân cách hơn người.
Với tư chất thông minh, tiếp thu nhanh và trí nhớ tốt, sau khi tốt nghiệp tiểu học, đồng chí Hà Huy Tập thi vào Trường Quốc học Huế. Trong 4 năm học tại đây, năm nào đồng chí cũng xếp hạng nhất, nhì trong lớp và nhận được nhiều phần thưởng, học bổng của trường. Năm 1923, đồng chí tốt nghiệp với tấm bằng hạng ưu và về giảng dạy tại một trường tiểu học ở Nha Trang (nay là Trường THPT Nguyễn Văn Trỗi). Đây cũng là bước ngoặt đầu tiên trong cuộc đời hoạt động cách mạng của thầy giáo Hà Huy Tập.
Noi gương cha, ngoài việc dạy học cho lớp trẻ, trích tiền lương để mua sách vở cho các HS nghèo, đồng chí còn dạy chữ, đồng thời, truyền bá tư tưởng yêu nước cho những người lao động. Hoạt động của thầy giáo trẻ Hà Huy Tập đã được đông đảo tầng lớp trí thức tán đồng và cuối năm 1925, đồng chí được giới thiệu gia nhập Hội Phục Việt.
Niềm vui được sánh vai với những người đồng chí, đồng đội để thực hiện khát khao, hoài bão lớn đã biến thành sức mạnh nên dù bận rộn với công việc dạy học, đồng chí Hà Huy Tập luôn là một trong những nhân tố tích cực trong các phong trào hoạt động của Hội Phục Việt như: diễn thuyết ca ngợi tinh thần yêu nước, kêu gọi đồng bào đoàn kết đấu tranh; hay việc gửi tới Toàn quyền Đông Dương yêu cầu xóa án cho nhà cách mạng Phan Bội Châu… Đồng chí cũng là một trong những người đầu tiên đứng ra thành lập chi bộ Đảng đầu tiên tại Khánh Hòa.
Bị chính quyền thực dân sa thải và trục xuất khỏi Nha Trang, đồng chí trở về quê hương và tiếp tục sự nghiệp hoạt động cách mạng bằng việc dạy học tại Trường Tiểu học Cao Xuân Dục (Vinh). Thầy giáo Hà Huy Tập đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng những người lao động nghèo ở Trường Thi - Bến Thủy và những vùng lân cận… Thầy không chỉ mang lại con chữ, kiến thức văn hóa mà còn cả ánh sáng của lý tưởng cách mạng, tinh thần yêu nước đến với tầng lớp cần lao.
Những hoạt động của Hà Huy Tập đã góp phần thúc đẩy phong trào cách mạng ở Nghệ An và Hà Tĩnh phát triển. Nhưng đồng chí cũng đã sớm bị mật thám theo dõi và cuối cùng, Công sứ Vinh lệnh cho Đốc học Vinh cách chức giáo viên đối với Hà Huy Tập. Tạm xa quê, đồng chí tiếp tục vào Sài Gòn thực hiện nhiệm vụ gây dựng và phát triển phong trào. Từ khi thầy giáo trẻ xuất hiện cũng là lúc phong trào bãi khóa của HS Trường Tiểu học tư thục An Nam học đường ở Gia Định chống lại chế độ giáo dục thực dân của nhà trường được phát động. Không dừng lại ở đó, phong trào cách mạng ở Sài Gòn như được tiếp lửa, ngày càng sục sôi, khí thế.
Dẫu đã đề cao tinh thần cảnh giác và thường xuyên thay đổi chỗ ở nhưng cuối cùng đồng chí Hà Huy Tập cũng không thể tránh khỏi tai mắt của quân thù. Tháng 6/1928, hiệu trưởng An Nam học đường đã có quyết định đình chỉ việc giảng dạy của đồng chí với lý do kích động HS nhiều lần bãi khóa.
Khép lại 5 năm gắn bó với sự nghiệp dạy học, người thầy tận tâm, mẫu mực và bản lĩnh Hà Huy Tập đã trở thành tấm gương sáng, ươm mầm lý tưởng cách mạng, tinh thần yêu nước. Bao thế hệ HS và những đồng đội, đồng chí của thầy tiếp tục vững bước trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp với một niềm tin mãnh liệt vào thắng lợi cuối cùng của cách mạng.